काठमाडौं । राजनीतिक विश्लेषक अरुणकुमार सुवेदीले नक्कली भुटानी शरणार्थी प्रकरणको छानबिन अब रोक्न नसकिने विन्दुमा पुगेको बताएका छन् । अहिलेको प्रक्रिया रोकेमा मुख्य दलहरुमाथिको विश्वास समाप्त हुने अवस्था बनेको भन्दै अघि बढाउँदा पनि वर्तमानको मूल नेतृत्व भने संकटमा परिसकेको बताए ।
सत्यतथ्य अनुसन्धानबाटै प्रमाणित हुने भन्दै छानबिन रोक्ने वा यसलाई रोक्ने अवस्था नरहेको भन्दै जुनसुकै तहका नेताहरु जोडिए पनि अनुसन्धान भने रोकिने अवस्था नरहेको उनको भनाइ छ ।
उनले यो प्रकरणले मूल राजनीतिक नेतृत्व भने समाप्त हुने संकेत देखिएको बताएका छन् । नक्कली भुटानी शरणार्थी प्रकरणको अनुसन्धानमा दोषी हुनेहरुको राजनीति समाप्त हुने भन्दै वर्तमानमा रहेका मूल नेतृत्वहरु भने संकटमा परिसकेका उनको बुझार्ई छ ।
बाह्रखरीसँगको विशेष संवादमा विश्लेषक सुवेदीले यो प्रकरणले अन्तर्राष्ट्रिय विश्वासनियता समाप्त भए पनि अपराध नियन्त्रण हुन्छ भन्ने आशा भने जगाएको बताए ।
नेपालको अन्तर्राष्ट्रिय सम्बन्ध, आन्तरिक रुपमा आर्थिक अवस्था र राजनीतिक नेतृत्वको विश्वसनीयतामा संकट देखिएको भन्दै उनले यही समयमा नेपालको सांस्कृतिक राष्ट्रियता फर्कने सम्भावना बढेर गएको बताए । राजतन्त्र पुनःस्थापनाबिनै सांस्कृतिक राष्ट्रियताको पुनःस्थापना हुनसक्ने भन्दै अहिलेको आर्थिक संकट र राजनीतिक संकटले संघीयता र धर्मनिरपेक्षताको विकल्प खोजेर नयाँ प्रक्रिया अघि बढ्न सक्ने बताए।
भारतीय संस्थापनको नेपालको संविधान र व्यवस्थाप्रति असहमति रहेकाले सांस्कृतिक राष्ट्रियताको पुनःस्थापनालाई बल पुग्ने उनको भनाई छ । भारतसँगको पारवहन सम्झौता र व्यापार सम्झौता दुवैको म्याद सकिन लागेको भन्दै नेपालले कूटनीतिक सम्बन्धनमा समयमै विचार नपुर्याए गम्भीर संकट आउनसक्ने उनको बुझाई छ ।
नेपालको पछिललो अवस्थाप्रति अमेरिकी चासो बढेको र राजनीतिक नेतृत्वले त्यसलाई नबुझ्दा गम्भीर संकट आउनसक्ने भन्दै उनले सचेत गराएका छन् । अमेरिकको तिब्बती शरणर्थीको विषय सम्बोधन गर्ने मानवीय चासो रहेको भन्दै यसलाई पनि राजनीतिक र सरकारको नेतृत्वले नजरअन्दाज गरिरहेको उनको भनाई छ ।
शरणार्थीका रुपमा पहिचानसमेत उनीहरुले नपाउँदा मानवीय संकट देखिएको भन्दै त्यस्ता विषय छोडेर नेताहरु स्वार्थको खेलमा लागेको उनको बुझाई छ । विश्लेषक सुवेदीले आर्थिक संकट, राजनीतिक नेतृत्वप्रतिको अविश्वासनीयता र लोकप्रियवादको बढ्दो प्रभावले असंगठित विद्रोहको जोखिम बढाएको बताएका छन् ।
भूराजनीतिक चासो र देशको अवस्था सम्हाल्ने बाटो सांस्कृतिक राष्ट्रियता हुन सक्ने भन्दै त्यसो हुन नसके देश अराजकताको बाटोमा जान कसैले रोक्न नसक्ने उनको बुझाई छ ।