झापा, ४ कात्तिक (रासस) : फूलहरुको पर्व अर्थात नेपालीहरुको दोस्रो ठूलो चाडको रुपमा रहेको तिहार आउनु अघि नै सयपत्री फूलको माग बढेको छ ।
आसान्न मंसिर ४ गते हुने निर्वाचनका लागि लागि उम्मेद्वारहरुलाई विजय गराउन गरिने विभिन्न राजनीतिक दलका कार्यक्रम, सहकारीका साधारणसभा र अन्य कार्यक्रममा समेत सयपत्री फूलको माला लगाइदिने प्रचलन बढेसँगै फूलको माग बढेको हो ।
मेचीनगर नगरपालिका–४ बाहुनडाँगीमा मेची सामुदायिक होमस्टे सञ्चालन गर्दै आएका १४ जना महिलाहरुले मिलेर सामूहिक सयपत्री फूलको खेती गरेका छन् । आठ कठ्ठा जमिन लिजमा लिएर व्यवसायिक रुपमा गरेको सयपत्री फूलको खेतीबाट उनीहरु सन्तुष्ट भएको मेची सामुदायिक होमस्टे सञ्चालक समितिकी अध्यक्ष भावना गुरुङले बताइन् ।
“माग धान्नै गाह्रो भइरहेको छ”, उनले भनिन्, “तिहारका लागि मात्र एक हजार ५०० माला अर्डर छ । तर चुनावी कार्यक्रममा दैनिक सयवटा भन्दा बढी माला गइरहेकाले अर्डरको माला दिन नसकिने भो भनेर चिन्तित छौं ।” उनका अनुसार ३० वटा थुँगाको एउटा माला बन्ने र प्रतिमाला रु. ८० का दरले विक्री भइरहेको छ ।
पहिलोपटक फूल खेती गरेका महिलाहरुले अर्डर अनुसारको माला पुर्याउन गाह्रो भएपछि अर्को बर्षदेखि एक विगाह जमिनमा फूलको व्यवसायिक खेती गर्ने सोचमा रहेको उनले बताइन् । ‘फूल फूलाउनु मात्र पर्दोरहेछ, किन्ने ग्राहक बारीमै आउँछन् । थोरै खर्च र मिहिनेतमा आम्दानी पनि धेरै हुँदो रहेछ’, उनले भनिन् ।
उनीहरुलाई सयपत्री फूलको व्यवसायिक खेतीमा मेचीनगर नगरपालिका वडा नम्बर ४ का वडाध्यक्ष अर्जुन कार्कीले समेत सहयोग गर्दै आएका छन् । फूलखेतीका लागि महिलाहरुले जमिन लिजमा लिए पनि घेराबारा गर्नेदेखि उनीहरुलाई विज्ञ व्यक्ति ल्याएर तालिम गराउन समेत वडाध्यक्षकै भूमिका रहेको छ ।
मेचीनगर–९ मा डीएन्डडी बायोप्लान्टेक नामक कम्पनी दर्ता गरेर विगत आठ वर्षदेखि नर्सरी व्यवसायमा लाग्नु भएका डिल्लीराम उप्रेतीले विर्तामोड नगरपालिका–६ बुट्टाबारीमा एक विगाह जमिन लिजमा लिएर सयपत्री फूलको व्यवसायिक खेती गर्दै आएका छन् ।
कलकते लोकल र कर्मा ५५५ जातको सयपत्री फूलको खेती गर्दै आउनुभएका उप्रेतीले विगतको भन्दा यसबर्ष झापामा फूलको व्यवसायिक खेती घटेको बताए । फूलको माग भए पनि उत्पादन कम भएका कारण गाह्रो भइरहेको उनको भनाई छ । ‘हामी माला उनेर बेच्न भ्याउँदैनौं’, उनले भने, ‘बारीमा पसेर उहाँहरु आफैंले टिप्हुन्छ । ३०० थुँगाको रु. ५०० गरेर रकम लिन्छौं ।’
तरकारी, खरबुजालगायतका व्यवसायिक खेती गर्दै आएका उनले चित्त बुझ्दो खेतीको रुपमा सयपत्री फूलको भएको बताए । सयपत्री फूलको खेती थोरै लगानीमा धेरै आम्दानी हुने उनको बुझाई छ ।
सयपत्री फूलको खेतीतर्फ किसानहरुको आकर्षण बढ्दै गए पनि व्यवसायिक रुपमा गर्न नसक्दा फूलको परनिर्भरतालाई अझै हटाउन नसकिएको उनको भनाई छ । उनले कृषि ज्ञान केन्द्र र स्थानीय सरकारले किसानलाई प्रोत्साहन स्वरुप सुलभ कर्जा र अन्य अनुदानमा लगानी बढाउने हो भने फूलमा जिल्लालाई आत्मनिर्भर बनाउन समस्या नहुने उप्रेतीले बताए ।
