काठमाडौं ।।
भारत सरकारले उपहारस्वरूप दिएका १५ मुर्रा राँगा आज नेपाल भित्र्याइँदै छ । नेपालगन्जको जमुनाहा नाका हुँदै साँझसम्म मुर्रा नेपाल भित्र्याउन लागिएको पशु सेवा विभागले जनाएको छ । विभागका प्रवक्ता डा. चन्द्र ढकालका अनुसार १५ मध्ये तीन मुर्रा नेपालगन्जमा, पाँच लहानमा र सातवटा पोखरास्थत भैँसी प्रजनन केन्द्रमा राखिनेछ । आयातित मुर्रा राख्न प्रजनन् केन्द्रहरूमा ‘आइसोलेसन सेड’ तयार पारिएको छ । भारतबाट ल्याइएका मुर्रालाई कृत्रिम गर्भाधानका निम्ति प्रयोग गरिनेछ । प्रजनन केन्द्रबाट मुर्राको वीर्य उत्पादन र वितरण गरी विभिन्न सरकारी कृषि फार्महरूमा पुर्याइनेछ ।
यसबाट नेपाली भैँसीको नश्ल सुधार र दूधको उत्पादकत्वमा बढावा हुने विभागको अपेक्षा छ । नेपालमा मुर्रा जातका भैँसीहरू अहिले पनि पालिएका छन् । तर, तिनीहरू लामो समयदेखि एउटै प्रकारले प्रजनन भइरहेकाले नश्ल सुधारका निम्ति उन्नत जातका राँगा ल्याउन नेपालले लामो समयदेखि प्रयास गरेको डा. ढकाल बताउँछन् । उनका अनुसार ०७३ सालदेखि नेपालले भारतसँग खरिद नै गरेर ल्याउने गरी मुर्रा राँगा माग गरिरहेको थियो । तर, भारतको रैथाने अनुवांशिक वस्तु अन्यत्र लैजान कडा नीति भएका कारण सात वर्षसम्म यो प्रयास सफल नभएको उनको भनाइ छ । गएको जेठमा प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’को भारत भ्रमणका क्रममा नेपाललाई १५ मुर्रा जातका राँगा दिने सम्झौता गरिएको थियो ।