काठमाडौं । कोरोना महामारीपछि अमेरिकामा नर्सको अभाव भएको छ । महामारीपछि करिब १ लाख जनाले नर्सिङ पेशा छोडेपछि पेशानै संकटमा पर्नसक्ने जोखिम रहेको आपतकालीन नर्स संघको भनाइ छ ।
यस संघमा ५० हजार भन्दा बढी नर्स आवद्ध छन् । ४५ वर्ष नर्सिङ पेशामा बिताएका अध्यक्ष टेरी फोस्टर भन्छन्–‘मैले आपतकालीन कक्षमा ४५ वर्ष बिताएँ । अब अर्को कुनै व्यक्तिको मुखबाट तपाईंले यत्तिका दशक बिताएको कुरा सुन्न सम्भवत सक्नुहुन्न’, उनले भने ।
कोरोना महामारीपछि पेशाप्रतिको आकर्षण नै घटेको फोस्टर बताउँछन् । सन् २०२३ मा एएमएन हेल्थ केयरले नर्सिङ पेशामा आधारित सर्भेक्षण गरेको थियो । १८ हजार नर्समा गरिएको सर्भेक्षणले पेशाप्रति वितृष्णा बढेको देखाएको छ । एएमएनले प्रमुख क्लिनिकल अफिसर कोल एडमोन्सन भन्छन्, ‘नर्सिङ पेशाप्रतिको वितृष्णा अमेरिकी स्वास्थ्य क्षेत्रका लागि एक आँधी हो, यसले स्वास्थ्य क्षेत्रलाई तहसनहस बनाउन सक्छ ।’
गत जनवरीमा गरिएको सर्वेक्षणमा नर्सहरूमा आफ्नो पेशाप्रतिको सन्तुष्टी कम र पेशाले निम्त्याएको तनाव बढी पाइएको छ । बढ्दो धपेडी र तनावका कारण धेरैले यो पेशानै त्याग्ने सोच बनाएको सर्वेक्षणले देखाएको छ । एक दशकअघिका सर्वेक्षण हेर्ने हो भने नर्सिङ पेशामा सन्तुष्ट हुनेहरू ८० देखि ८५ प्रतिशत थिए । हाल सन्तुष्ट हुनेको संख्या १० प्रतिशत विन्दुले कम देखिएको एएमएनको सर्वेक्षणमा भनिएको छ ।
सन् २०२३ मा ७१ प्रतिशतले मात्रै सकारात्मक प्रतिक्रिया दिएमा त्यो सन्तोषजनक हुने क्रिष्टिन स्ट्याण्डफोर्डको भनाइ छ । उनी एएमएनकी उपाध्यक्ष समेत हुन् । ‘हामी कसैलाई पनि यो तहको वितृष्णको अपेक्षा थिएन । पेशाप्रति व्याप्त असन्तुष्टी र पेशाकर्मीमा यो तहको मानसिक दबावको अपेक्षा थिएन’, उनले भनिन् ।
नवप्रवेशीहरूमानै बढ्दो वितृष्णा नर्सिङ क्षेत्रमा खतराको संकेत रहेको उनको भनाइ छ । सर्वेक्षणका अनुसार पेशाबाट निवृत्त अवस्थामा पुगेका ७८ प्रतिशत नर्स सन्तुष्ट रहँदा भर्खरै सेवा प्रवेश गरेका ६३ प्रतिशतले असन्तुष्टी व्यक्त गरेका छन् भने करिअरको मध्यमा रहेका ६२ प्रतिशतले पनि वितृष्णा पोखेका छन् ।
‘समग्र तथ्यांक नै सन्तोषजनक छैन । तथ्यांकलाई समूह विभाजन गरेर हेर्दा नवप्रवेशीहरूको वितृष्णा कहालीलाग्दो चरणमा छ’, स्ट्याण्डफोर्डले भनिन् ।
अधिकांश नर्सले पेशानै परिवर्तन गर्ने सोच बनाएका छन् । सर्वेक्षणमा सहभागीमध्ये १५ प्रतिशतले मात्रै सेवालाई निरन्तरता दिने बताएका छन् । नर्सहरूलाई गरिने व्यवहारले पनि पेशाप्रति वितृष्णा बढेको फोस्टर बताउँछन् । रेस्टुँरामा महिला वेटर र विमान परिचारिकालाई भन्दा बढी नर्सहरूमाथि र्दुव्यवहार भइरहेको उनी बताउँछन् ।
‘अधिकांश विरामीलेनै दुर्व्यवहार गर्छन् । कतिपय अवस्थामा आफन्तले नै धम्की दिन्छन् । यही कारणले पनि नर्सहरूमा पेशप्रति वितृष्णा देखिएको हो’, उनले भनिन्।
हरेक ५ मध्ये ४ नर्सले यस्ता समस्या व्यहोरेको सर्वेक्षणमा भनिएको छ । दुर्व्यवहारका कारण आफूहरू भावनात्मक रूपमा गलेको ४० प्रतिशत नर्सको भनाइ छ ।
वितृष्णाको यही श्रृङ्खला बढ्दै जाने हो भने १० लाख नर्स अभाव हुने स्टयाण्डफोर्डको भनाइ छ । नर्सको अनुमतिपत्र प्राप्त लाखौँ मानिस यस पेशमा नरहेको उनको भनाइ छ । नर्सहरूले बिरामीको अनुपातमा जनशक्तिको वृद्धि हुनुपर्ने, सेवासुविधा बढ्नुपर्ने माग र कार्यस्थल सुरक्षित हुनुपर्ने माग गरेका छन् ।
‘यो पेशा निकै सम्मानजक हो तर यस पेशाकर्मीलाई गरिने व्यवहार निकै निकृष्ट खालको छ । नर्सलाई उचित व्यवहार नगरिए बिरामीले उचित सेवा पाउँदैनन् । पेशाप्रतिको वितृष्णालाई अन्त्य गर्न नसकेमा स्वास्थ्य सेवामा ठूलो संकट आउसक्छ’, स्ट्याण्डफोर्ड भन्छिन् ।